Stowarzyszenie Ławeczka Brunona Zwarry zbiera brakujące środki na pomnik-ławeczkę Brunona Zwarry, który ma stanąć jesienią tego roku przy kamienicy Biskupia 33.
Darowiznę można przekazać poprzez platformę Zrzutka.pl – link: https://zrzutka.pl/ed2dvh
lub w formie przelewu albo wpłaty na poczcie:
Stowarzyszenie Ławeczka Brunona Zwarry
numer konta – 53 1240 1255 1111 0011 0488 2367
tytuł wpłaty – darowizna na pomnik.
Kim był Brunon Zwarra?
Urodzony w 1919 roku w Gdańsku na Biskupiej Górce w kaszubskiej rodzinie, dorastający w burzliwych czasach Wolnego Miasta Gdańska, Brunon Zwarra był aktywnym działaczem polskich organizacji społecznych. W Wolnym Mieście Gdańsku większość ludności stanowili Niemcy, i od czasu dojścia Hitlera do władzy w Niemczech, ataki na Polaków zdarzały się coraz częściej. Polacy stanowili tylko kilka procent ludności Gdańska, i ich prawa były nieustannie łamane. Identyfikowanie się jako Polak było aktem odwagi. Niemniej jednak Brunon Zwarra jak młody chłopak bez strachu nosił czapkę Gimnazjum Polskiego, uczestniczył w spotkaniach polskich organizacji społecznych i udzielał się w polskim Klubie Sportowym Gedania. Za swoje oddanie polskości zapłacił wysoką cenę – zaraz po wybuchu wojny trafił do obozu koncentracyjnego Stutthof, potem Sachsenhausen.
Po wojnie został w Gdańsku, bo nie wyobrażał sobie życia gdzie indziej. Za namową Mariana Pelczara, dyrektora Biblioteki Gdańskiej PAN, zajął się dokumentowaniem życia Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku oraz ich losów tuż po wybuchu wojny. Nie był naukowcem, historykiem, a mimo to doskonale odnalazł się w niezliczonej liczbie tekstów źródłowych, wspomnień, archiwów. Powstały książki historyczne, w tym monumentalne dzieło pt. “Gdańsk 1939. Wspomnienia Polaków-Gdańszczan”, i ważne dla kolejnych pokoleń gdańszczan pięciotomowe “Wspomnienia gdańskiego bówki”, w których niezwykle szczegółowo opisał nieistniejący już, przedwojenny Gdańsk, oraz swoje dalsze wojenne i powojenne losy. W pierwszym tomie opisał swoje dzieciństwo spędzone na Biskupiej Górce.
Opisy jego przeżyć w przedwojennym Gdańsku, opisy nieistniejących już miejsc i zwyczajów do dziś rozpalają wyobraźnię, a zebrane i opracowane wspomnienia dotyczące tragicznych losów gdańskich Polaków po wybuchu wojny do dziś nie mają sobie równych. Twórczość Brunona Zwarry stała się lekturą obowiązkową dla wszystkich miłośników Gdańska, wciąż powołują się na nią historycy i badacze. Z wdzięczności i szacunku do tego co zrobił dla zachowania historii naszego miasta i pamięci o Polakach z Wolnego Miasta Gdańska chcemy, by Brunon Zwarra, nasz gdański Bówka, ciągle opowiadał i inspirował, patrząc na nas z ławeczki na swojej ukochanej Biskupiej Górce.
Na co potrzebne są środki?
Powstanie pomnika-ławeczki Brunona Zwarry jest całkowicie oddolną inicjatywą. To oznacza, że Stowarzyszenie Ławeczka Brunona Zwarry jest odpowiedzialne za zebranie całej kwoty potrzebnej do wybudowania pomnika, czyli 200 000 zł. Do tej pory społecznicy zebrali 155.000 złotych, więc na uzupełnienie brakującej kwoty pozostało już niewiele czasu.
Stowarzyszenie nie pobiera żadnych wynagrodzeń za swoją działalność. Wszystkie zebrane środki pokryją koszty związane z budową pomnika.
Nie ma jeszcze gotowego projektu pomnika-ławeczki, zostanie on wyłoniony w ramach konkursu ogłoszonego przez Gdański Zarząd Dróg i Zieleni. W regulaminie konkursu zaznaczono, że “Pomnik należy projektować w formie ławki z brązu z postacią Brunona Zwarry. Zaleca się przedstawienie postaci młodego Brunona Zwarry, z nawiązaniem do pierwszego tomu „Wspomnień gdańskiego bówki”, a także z ewentualnym nawiązaniem do pamięci Polaków Wolnego Miasta Gdańska.” Regulamin konkursu dostępny jest na stronie Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni. Rozstrzygnięcie konkursu przez specjalnie powołaną Komisję planowane jest do końca marca 2023 r.
Tak wygląda miejsce, w którym stanie pomnik-ławeczka, z zachowaniem rosnącego tam drzewa:
Jako urodzony gdańszczanin należałem do tej warstwy ludności, która zawsze najdotkliwiej odczuwała wszystkie drgania koniunktury politycznej i gospodarczej, a przede wszystkim poczynania odpowiedzialnych ludzi. Ponieważ w naszym wypadku, członków gdańskiej Polonii, te poczynania okazały się nader tragiczne, uważałem za swój obowiązek nie tylko ująć na piśmie naszą działalność i walkę o polską godność, lecz uzupełnić dla uwiarygodnienia osiągalnymi dla mnie dokumentami. Uważam to za swoją powinność wobec tych tak licznych rodaków, którzy tak wiele czynili, lecz tej wojny nie przeżyli. Brunon Zwarra – Wspomnienia gdańskiego bówki, t.1
Dane kontaktowe
Stowarzyszenie Ławeczka Brunona Zwarry
Wpisane do Ewidencji Stowarzyszeń Zwykłych prowadzonej przez Prezydenta Miasta Gdańska pod nr 84
Al. Grunwaldzka 92/98 lok. 64, 80-244 Gdańsk
email: komitet.bzwarra@gmail.com
tel. 514 452 631
